ΕΚΔΙΚΗΤΙΚΗ ΠΟΡΝΟΓΡΑΦΙΑ (REVENGE PORN):

ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΕΙΤΑΙ ΩΣ ΑΥΤΟΤΕΛΕΣ ΑΔΙΚΗΜΑ ΣΤΟΝ ΠΟΙΝΙΚΟ ΚΩΔΙΚΑ

            Ήδη σε προηγούμενο άρθρο μας, είχαμε τονίσει την αδήριτη ανάγκη για κάλυψη αυτού του πραγματικού νομοθετικού κενού αναφορικά με την εκδικητική πορνογραφία. Η υπόθεση του γνωστού τηλεπαρουσιαστή Στάθη Παναγιωτόπουλου υπήρξε η αφορμή όχι μόνον να συζητηθεί πιο ανοιχτά το ζήτημα της εκδικητικής πορνογραφίας, αλλά και να εμπεδωθεί στην κοινωνία – και στον Έλληνα Νομοθέτη – η πραγματική διάσταση του προβλήματος αυτού, ότι δηλαδή δεν πρόκειται απλώς για μερικές μεμονωμένες περιπτώσεις, αλλά για ένα «φαινόμενο» με επιδημικές διαστάσεις, το οποίο ο Νομοθέτης του παρελθόντος δεν (θα μπορούσε να) είχε προβλέψει, καθώς η εκδικητική πορνογραφία είναι υποπροϊόν μίας τεχνολογικής ανάπτυξης που ξεπέρασε την ελληνική νομοθεσία.

            Το νομοθετικό κενό άλλωστε διέγνωσε και ο Άρειος Πάγος, κρίνοντας επί της συγκεκριμένης υπόθεσης, πραγματοποιώντας μία πραγματική «νομική ακροβασία» ώστε το ποινικό αδίκημα να διωχθεί με την αληθή του βαρύτητα, ως κακούργημα.

            Εν όψει τούτων, ήταν δέσμευση του Υπουργείου Δικαιοσύνης το κενό αυτό να καλυφθεί νομοθετικά, ευθέως, για την βέλτιστη δυνατή προστασία των θυμάτων. Η εκπλήρωση της υπόσχεσης αυτής έρχεται με τροπολογία «της τελευταίας στιγμής» σε νομοσχέδιο για την «Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/713 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 17ης Απριλίου 2019 για την καταπολέμηση της απάτης και της πλαστογραφίας μέσων πληρωμής πλην των μετρητών και την αντικατάσταση της απόφασης-πλαίσιο 2001/413/ΔΕΥ του Συμβουλίου», που κατατέθηκε στη Βουλή των Ελλήνων την Παρασκευή, 10 Ιουνίου 2022.

            Σύμφωνα με τη νέα διάταξη, κωδικοποιείται το άρθρο 346 του Ποινικού Κώδικα, το περιεχόμενο του οποίου έχει ως εξής:

«Άρθρο 346

Προσβολές της γενετήσιας ζωής

1. Όποιος χωρίς δικαίωμα κοινολογεί σε τρίτο πρόσωπο ή αναρτά σε κοινή θέα, πραγματική, αλλοιωμένη ή σχεδιασμένη εικόνα ή κάθε είδους οπτικό ή οπτικοακουστικό υλικό, στο οποίο αποτυπώνεται μη δημόσια πράξη άλλου που αφορά στη γενετήσια ζωή του, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον τριών (3) ετών και χρηματική ποινή.

2. Όποιος απειλεί άλλον ότι θα τελέσει τις πράξεις της παρ. 1 τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον ενός (1) έτους. Αν ο υπαίτιος της πράξης του προηγούμενου εδαφίου εξαναγκάζει άλλον σε πράξη ή παράλειψη ή ανοχή για την οποία αυτός δεν έχει υποχρέωση, τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον δύο (2) ετών.

3. Με κάθειρξη έως οκτώ (8) έτη και χρηματική ποινή τιμωρείται η πράξη της παρ. 1 αν τελείται:

α. με ανάρτηση στο διαδίκτυο ή σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης με αόριστο αριθμό αποδεκτών,

β. από ενήλικο και αφορά σε ανήλικο,

γ. σε βάρος νυν ή πρώην συζύγου ή συντρόφου του υπαιτίου ή σε βάρος προσώπου που συνοικεί με αυτόν ή έχει μαζί του σχέση εργασίας ή υπηρεσίας ή βρίσκεται υπό την επιμέλεια ή την προστασία του ή δεν μπορεί να υπερασπίσει τον εαυτό του,

δ. με σκοπό να προσπορίσει ο υπαίτιος στον εαυτό του ή σε άλλον περιουσιακό όφελος.

4. Αν κάποια από τις πράξεις των προηγούμενων παραγράφων οδήγησε το θύμα σε απόπειρα αυτοκτονίας επιβάλλεται κάθειρξη και χρηματική ποινή. Αν η πράξη του προηγούμενου εδαφίου οδήγησε στο θάνατο επιβάλλεται κάθειρξη τουλάχιστον δέκα (10) ετών και χρηματική ποινή.»

Προκύπτει, από τα ανωτέρω, ότι η εκδικητική πορνογραφία θεσπίζεται ως αυτοτελές αδίκημα, από πλημμέλημα έως και κακούργημα. Οι κακουργηματικές μορφές του αδικήματος αφορούν τις περιπτώσεις: α. που ο δράστης αναρτά το υλικό στο διαδίκτυο,  β. που αφορούν ανήλικο, γ. που αφορούν ιδιαίτερη σχέση του δράστη με το θύμα (συζυγική, συντροφική, εργασίας, υπηρεσίας, επιμέλειας κα.) και δ. που ο δράστης αποσκοπεί να προσπορίσει περιουσιακό όφελος.

            Ιδιαίτερη περίπτωση που επισύρει κάθειρξη είναι αυτή που, συνεπεία των ως άνω πράξεων, το θύμα επιχείρησε να αυτοκτονήσει ενώ, αν η απόπειρα οδήγησε το θύμα στο θάνατο, επιβάλλεται κάθειρξη τουλάχιστον δέκα (10) ετών.

            Η νομοθετική αυτή παρέμβαση αξιολογείται ήδη θετικά, καθώς ανταποκρίνεται σε ένα πάγιο αίτημα του νομικού κόσμου, αλλά και των θυμάτων της εκδικητικής πορνογραφίας, ενώ ελπίζουμε ότι η εφαρμογή του νόμου θα δικαιώσει τον οπτιμισμό των αρχικών αναλύσεων κι ότι θα αποτελέσει ένα σημαντικό εργαλείο στην αποτροπή αλλά και την πάταξη αυτού του δυστυχούς φαινομένου, μακροπρόθεσμα.

Σημειωτέον ότι ο νόμος αυτός θα διασώσει πολλά ανήλικα θύματα – εφήβους ιδίως,  που είναι πιο συχνά εμπλεκόμενοι σε τέτοιες υποθέσεις, όπως έχει δείξει η εμπειρία μας, λόγω του ότι τα social media, Instagram, TikTok, f/b,  βρίθουν από εικόνες και βίντεο σχετικά.

Επίσης, τα θύματα εκτός από τις ποινικές ευθύνες κατά του δράστη μπορούν να διεκδικήσουν και αποζημιώσεις για την έκθεση της ιδιωτικής τους σφαίρας και τις συνέπειες στην προσωπικότητα και την συνέχιση της ζωής τους γενικότερα.

Για περισσότερες πληροφορίες και προσωπικό ραντεβού με εξειδικευμένο δικηγόρο επικοινωνήστε στα τηλ. 210 8811903, 6932455478.

   

 

Σχόλια κι αναρτήσεις στο facebook και στις κλειστές ομάδες

Στη γνωστή σε όλους μας πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης Facebook, πέρα από τα προσωπικά προφίλ των ατόμων, υπάρχουν διάφορες «ομάδες», στις οποίες πραγματοποιούνται συζητήσεις. Ορισμένες από αυτές τις ομάδες είναι «κλειστές», τουτέστιν, αν κάποιος θέλει να γίνει μέλος και να έχει πρόσβαση στις αναρτήσεις ή να σχολιάσει / ξεκινήσει μια συζήτηση, θα πρέπει να αιτηθεί την εισαγωγή του στους λεγόμενους «διαχειριστές» εκάστης ομάδας.

 Ένα ζήτημα που τίθεται, είναι αν οι αναρτήσεις σε αυτές τις κλειστές ομάδες μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο απόδειξης ενώπιον Δικαστηρίου (δηλαδή να χρησιμοποιηθούν εναντίον κάποιων) και υπό ποιες προϋποθέσεις ενώ εύλογα προκύπτει και το ερώτημα αν υπάρχει ευθύνη των διαχειριστών.

Το Τριμελές Εφετείο Θεσσαλονίκης με την πρόσφατη υπ’ αριθμ. 2116/2020 απόφασή του, έδωσε απαντήσεις στα ζητήματα αυτά. Η συγκεκριμένη απόφαση αφορά σε αγωγή ενός γιατρού, ο οποίος στράφηκε κατά των διαχειριστών μίας τέτοιας κλειστής ομάδας και ενός ακόμη ατόμου, το οποίο, ως μέλος της παραπάνω ομάδας, προέβη σε συκοφαντικά και ψευδή σχόλια με σκοπό την προσβολή της τιμής και της υπόληψης του ενάγοντος, τόσο ως ανθρώπου όσο και ως ιατρού , όπως στη δίκη αποδείχθηκε.

Τα εν λόγω σχόλια έγιναν στα πλαίσια συζήτησης στην ενότητα «forum» της ομάδας, και κατά τους ισχυρισμούς του ενάγοντος, οι διαχειριστές παρότι μπορούσαν είτε να μην επιτρέψουν καθόλου την ανάρτησή τους είτε να τα «κατεβάσουν» μόλις αντιλήφθηκαν το περιεχόμενό τους, εκείνοι, από υστεροβουλία, δεν έπραξαν τίποτα από τα δύο.

Η αγωγή πρωτοδίκως έγινε εν μέρει δεκτή μόνο ως προς το τρίτο άτομο – μέλος της ομάδας, το οποίο υποχρεώθηκε να καταβάλει ως αποζημίωση ηθικής βλάβης στον ενάγοντα το ποσό των 5.000 ευρώ και να δημοσιεύσει, με δικά του έξοδα, το διατακτικό της απόφασης εντός της ομάδας αυτής, ενώ απορρίφθηκε ως αόριστη ως προς το μέρος που αφορούσε τους διαχειριστές.

Το Εφετείο, λοιπόν, αρχικά ξεκαθάρισε ότι δεν υφίσταται προσβολή της ιδιωτικότητας ή του απορρήτου από την προσκόμιση ενώπιον του δικαστηρίου των επίμαχων αναρτήσεων, λόγω του γεγονότος ότι η ομάδα ήταν «κλειστή» και αυτό διότι όπως εκφράζεται στη σκέψη του Δικαστηρίου «το ιστολόγιο αυτό μπορεί να ήταν κλειστό πλην όμως ήταν παντελώς ελεύθερο ως προς την εισαγωγή νέων μελών, ο αριθμός των οποίων δεν μπορούσε εκ των προτέρων να προσδιοριστεί (απροσδιόριστος) και πάντως δεν ήταν πεπερασμένος και επομένως ουδόλως μπορούσε να χαρακτηριστεί ως στενός. …..Μη συντρεχόντων επομένως των όρων ύπαρξης επικοινωνίας μεταξύ πεπερασμένου και περιορισμένου (στενού) κύκλου προσώπων (ήδη επρόκειτο για ομάδα 337 ατόμων με δυνατότητα αυτή να αυξηθεί σε απροσδιόριστο εκ των προτέρων αριθμό προσώπων) και άρα επικοινωνίας σε καθεστώς οικειότητας και εμπιστευτικότητας, δεν τίθεται, με τη χρήση και αξιοποίηση των εν λόγω αναρτήσεων, θέμα προσβολής της ιδιωτικής ζωής και του δικαιώματος απορρήτου του τρίτου εναγομένου».

Επίσης, το Δικαστήριο έκρινε πως ουδεμία παραβίαση προσωπικών δεδομένων υφίσταται από την προσκόμιση των αναρτήσεων, καθώς «η επεξεργασία των αναρτήσεών από τον ενάγοντα, συνιστάμενης τούτης στη δημοσιοποίησή και προσκόμισή τους ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου, είναι απολύτως αναγκαία για την ικανοποίηση του έννομου συμφέροντος του προς παροχή δικαστικής προστασίας από την προσβολή που υπέστη, ικανοποίηση που επιδιώκει με την παρούσα δίκη και το οποίο υπερέχει προφανώς των δικαιωμάτων και συμφερόντων του τρίτου εναγομένου στον οποίο αναφέρονται τα δεδομένα, ενόψει του ότι τα ως άνω στοιχεία είναι τα μοναδικά άμεσα αποδεικτικά μέσα που αποδεικνύουν την προσβολή σ΄ όλη την έκτασή της, υφίσταται δε αδυναμία απόδειξης, λόγω της μοναδικότητας, με άλλα ηπιότερα μέσα.».

Τέλος, αναφορικά με τους διαχειριστές και την ευθύνη αυτών ως ενδιαμέσων, το Εφετείο έκρινε πως η αγωγή είναι ορισμένη προς τα πρόσωπά τους, ωστόσο την απέρριψε ως ουσία αβάσιμη, δεχόμενο τον ισχυρισμό των εναγομένων ότι  «έχοντας χαλαρή εποπτεία στο ως άνω ιστολόγιο, δεν γνώριζαν τα γεγονότα και τις περιστάσεις από τα οποία προέκυπτε ότι οι ένδικες αναρτήσεις αφορούσαν ψευδή γεγονότα και είχαν δυσφημιστικό περιεχόμενο».

Υπόψιν ότι για τις αναρτήσεις αυτές επιφυλάσσεται και ποινική καταδίκη για  δυσφήμιση, εξύβριση ή και συκοφαντική δυσφήμιση ανάλογα με τις περιστάσεις.

Το δικηγορικό μας γραφείο ασχολείται με όλο το φάσμα του δικαίου και φροντίζει να ακολουθεί τις εξελίξεις.

Για περισσότερες πληροφορίες και ραντεβού καλέστε και μιλήστε με εξειδικευμένο δικηγόρο  – διαμεσολαβητή στα τηλ: 210 8811903 και 6932455478.