Νόμιμη ή παράνομη η πορνογραφία;

ΜΟΡΦΕΣ ΑΘΕΜΙΤΗΣ ΔΙΑΚΙΝΗΣΗΣ ΠΡΟΝΟΓΡΑΦΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ

            Σε προηγούμενο άρθρο του Γραφείου μας, αναφορικά με το «Revenge Porn», ήτοι την εκδικητική πορνογραφία, που ως φαινόμενο βρέθηκε και πάλι στο προσκήνιο της καθημερινότητας την τελευταία εβδομάδα, έγινε μνεία στις διάφορες αθέμιτες περιπτώσεις διακίνησης πορνογραφικού υλικού, που δεν εμπίπτουν όμως στην κατηγορία της εκδικητικής πορνογραφίας.

            Εκ προοιμίου, πρέπει να τονιστεί ότι η πορνογραφία, αυτή καθαυτή, σε μία ευνομούμενη και φιλελεύθερη δυτική κοινωνία όπως αυτή της Χώρας μας είναι κατ’ αρχήν νόμιμη. Πολύ περισσότερο, είναι συνταγματικά κατοχυρωμένη, με την έννοια της ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας, της ελευθερίας του λόγου και της ελευθερίας της τέχνης. Ανεξαρτήτως της όποιας ηθικής απαξίας μπορεί να αποδίδεται στον πορνογραφικό λόγο από συντηρητικότερες πεποιθήσεις, η σύγχρονη νομική πραγματικότητα οφείλει να προστατεύει την πορνογραφία, είτε πρόκειται για επαγγελματική είτε για ερασιτεχνική απασχόληση, καθώς και το δικαίωμα των εμπλεκομένων μερών να κερδοσκοπούν από αυτήν.

            Βασική προϋπόθεση προς τούτο είναι όμως το πορνογραφικό υλικό να έχει τη συναίνεση όλων των εμπλεκομένων μερών και φυσικά να μην θίγει την δημόσια τάξη. Έτσι, κατωτέρω θα δούμε δύο ακόμη κατηγορίες, πέρα από την εκδικητική πορνογραφία, αθέμιτης διακίνησης πορνογραφικού υλικού.

1. Σεξουαλικός Εκβιασμός (Sextortion)

Η πιο «συγγενική» μορφή της εκδικητικής πορνογραφίας είναι ο σεξουαλικός εκβιασμός (γνωστός κι ως «Sextortion»).

Μέσω συνήθως ψεύτικων προφίλ (fake accounts) σε λογαριασμούς μέσων κοινωνικής δικτύωσης, χρήστες προσεγγίζονται από φαινομενικά αρκετά ελκυστικά πρόσωπα του αυτού ή του αντιθέτου φύλου, κι αφού εκμαιεύσουν την εμπιστοσύνη των χρηστών, αξιώνουν υλικό ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων, φωτογραφιών ή βίντεο, το οποίο έχει σεξουαλικό περιεχόμενο. Μόλις όμως αποκτηθεί το υλικό αυτό στην κατοχή του χρήστη του ψεύτικου προφίλ, η κατάσταση αλλάζει άρδην και ο άδολος χρήστης που το έστειλε βρίσκεται στην συγκλονιστικά δυσάρεστη θέση να εκβιάζεται είτε για οικονομικά ανταλλάγματα είτε για σεξουαλικά ανταλλάγματα, όπως παραγωγή πρωτότυπου πορνογραφικού υλικού, υπό την απειλή της ανάρτησης του αρχικού υλικού στο διαδίκτυο. Φυσικά, ο σεξουαλικός εκβιασμός δεν απαιτεί απαραίτητα τη χρήση μέσων κοινωνικής δικτύωσης, αφού και παλαιότερα απαντώνταν ως φαινόμενο, πλην όμως σήμερα, λόγω ακριβώς της αυξημένης χρήσης μέσων κοινωνικής δικτύωσης, έχει ενταθεί σημαντικά.

Προφανώς, η πρόληψη αποτελεί το κύριο μέσο προστασίας των χρηστών, που κατά κανόνα είναι νεαρής ηλικίας, αν και, όπως τονίστηκε και στο προηγούμενο άρθρο, η επανειλημμένη επισήμανση της πρόληψης τείνει, εσφαλμένα, να δημιουργεί την εντύπωση της αναστροφής της απόδοσης ευθύνης στο θύμα αντί του θύτη. Το ευτυχές είναι ότι σε συντριπτική πλειονότητα, οι απειλές τύπου sextortion αποδεικνύονται άνευ αντικρίσματος. Παρά ταύτα, δυστυχώς, από την απόκτηση του υλικού από τον κακόβουλο χρήστη, δεν υπάρχει ουδεμία εγγύηση ότι το υλικό δεν θα αναρτηθεί, ούτε κι ότι φυσικά, ακόμη κι αν κατέβει από τον αρχικό χρήστη, δεν θα παραμείνει, σε κάποια μορφή, στο αχανές διαδίκτυο. Παρά ταύτα, σε γενικές γραμμές, συστήνεται η διακοπή της επικοινωνίας με τον κακόβουλο χρήστη, η διατήρηση όσο το δυνατόν μεγαλύτερου όγκου αποδεικτικών στοιχείων (συνομιλίες και υλικό που ανταλλάχθηκε), η άμεση απεύθυνση στη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος και η υποβολή μήνυσης κατά παντός υπευθύνου, αλλά και η αναφορά και το μπλοκάρισμα του χρήστη στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης, για την προστασία, στο μέτρο του εφικτού, τρίτων ανυποψίαστων χρηστών. Η εξεύρεση των κακόβουλων χρηστών δεν είναι πάντοτε εύκολη, αλλά είναι πάντοτε πιθανή, εφ’ όσον υπάρχει επαρκές αποδεικτικό υλικό και τα αντανακλαστικά είναι άμεσα.

Στο ενδεχόμενο δε της εξεύρεσης του δράστη, εκτός από την ποινική δίωξη που θα του ασκηθεί, κατ’ άρθρ. 385 ή 386 του Π.Κ., κατά περίπτωση, το θύμα διατηρεί όλα τα δικαιώματά του για να αξιώσει την αποζημίωσή του για την ηθική του βλάβη.

• Παιδική Πορνογραφία

Η κατοχή και διακίνηση πορνογραφίας ανηλίκων αποτελεί αναμφισβήτητα την ειδεχθέστερη μορφή διακίνησης –και λήψης-  πορνογραφικού υλικού. Το θλιβερότερο δε είναι το γεγονός ότι κι αυτό το φαινόμενο ακολουθεί το μοτίβο των δύο προηγούμενων σχημάτων, όπου η αλματώδης τεχνολογική ανάπτυξη έχει επιβοηθήσει, ακούσια, με αποτέλεσμα να ενταθεί η σχετική δραστηριότητα παγκοσμίως.

Η διακίνηση έχει παρατηρηθεί ότι λαμβάνει χώρα είτε με κατ’ αρχήν αθώα ηλεκτρονικά μέσα (e–mail) ή μέσω ειδικών πλατφορμών περιορισμένης πρόσβασης ή και μέσω ηλεκτρονικών σελίδων που λειτουργούν στο λεγόμενο «dark web». Κι ενώ μέχρι πριν από λίγα χρόνια ήταν σχετικά εύκολο να εντοπιστεί το ψηφιακό αποτύπωμα των χρηστών, παρά την όποια ανωνυμία προσφέρει θεωρητικά το διαδίκτυο, μέσω της διεύθυνσης ΙΡ, έχουν αναπτυχθεί τον τελευταίο καιρό μορφές τεχνικής απόκρυψης που καθιστούν εξαιρετικά δύσκολο το έργο των αρχών. Φυσικά, η ανάπτυξη της τεχνολογίας επιδρά αμφιμερώς, καθώς με κάθε νέα μορφή απόκρυψης των πρακτικών αυτών, εμφανίζονται και νέες μορφές αποκρυπτογράφησης αλλά κι εξιχνίασης.

Σε κάθε περίπτωση, ο Έλληνας Νομοθέτης έχει επιδείξει τουλάχιστον συγκριτικά εξαιρετικά αντανακλαστικά ως προς την ιδιαίτερα επαχθή αυτή πρακτική και ποινικοποιεί την πρακτική αυτή με τα άρθρα 337 («Προσβολή γενετήσιας αξιοπρέπειας»), 339 («Αποπλάνηση παιδιών»), 342 («Κατάχρηση ανηλίκων σε ασέλγεια»), 348^Α («Πορνογραφία ανηλίκων» και 351^Α («Ασέλγεια με ανήλικο έναντι αμοιβής») του Ποινικού Κώδικα. Σημειώνεται ότι γεννώνται και οι σχετικές αστικές αξιώσεις από το ανήλικο θύμα και τους οικείους του.

Για περισσότερες πληροφορίες και προσωπικό ραντεβού με εξειδικευμένο δικηγόρο επικοινωνήστε στα τηλ. 210 8811903, 6932455478.