Ποινικά νέα- Κατηγορούμενος-αθωότητα

Τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση νομοσχέδιο με πρωτοβουλία του Υπουργείου Δικαιοσύνης, το οποίο αποσκοπεί στην ενσωμάτωση της Οδηγίας 2016/343 της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ενίσχυση του τεκμηρίου αθωότητας και του δικαιώματος παράστασης του κατηγορουμένου στην εθνική ποινική νομοθεσία, τόσο την ουσιαστική όσο και τη δικονομική. Οι προτεινόμενες διατάξεις θα αφορούν φυσικά πρόσωπα που θεωρούνται ύποπτα ή κατηγορούμενα στο πλαίσιο κινηθείσας ποινικής διαδικασίας, καθ’ όλη μάλιστα τη διάρκειά της.

Οι πλέον ενδιαφέρουσες τροποποιήσεις που εισηγείται το νομοσχέδιο είναι οι ακόλουθες:

1. Προσθήκη νέου άρθρου 27^Α στον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, κατά το οποίο: «Οι ύποπτοι και οι κατηγορούμενοι τεκμαίρονται αθώοι μέχρις ότου αποδειχτεί νομίμως η ενοχή τους με την έκδοση αμετάκλητης καταδικαστικής απόφασης.» Θα πρόκειται δηλαδή για ρητή τυποποίηση του τεκμηρίου αθωότητας στον Κ.Π.Δ., ενώ μέχρι τώρα απέρρεε ως (θεμελιώδης) αρχή κι ερμηνευτικά στις διάχυτες διατάξεις της ποινικής δικονομίας.
2. Προσθήκη παραγράφου στο άρθρο 87 του Ποινικού Κώδικα, η οποία θα επιτρέπει στο δικαστήριο, αυτεπαγγέλτως ή κατ’ αίτηση του κατηγορουμένου, την αφαίρεση τμήματος της επιβληθείσας στερητικής της ελευθερίας ποινής, για το λόγο της αποκατάστασης της βλάβης του κατηγορουμένου εξαιτίας προσβολής του τεκμηρίου αθωότητας με δηλώσεις δημοσίων αρχών σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας πριν την έκδοση απόφασης, με τις οποίες είτε το κοινό παροτρύνεται να πιστέψει στην ενοχή του κατηγορουμένου είτε γίνεται εκτίμηση που προδικάζει τη δικαστική κρίση. Σχετική θα είναι η προσθήκη παραγράφου στο άρθρο 371 του Κ.Π.Δ., η οποία θα παραπέμπει στην ως άνω διάταξη και θα επιτρέπει, στο ενδεχόμενο παράλειψης αφαίρεσης χρόνου στην καταδικαστική απόφαση, να το πράξει το δικαστήριο μεταγενέστερα, κατόπιν αίτησης του καταδίκου ή του εισαγγελέα.
3. Προσθήκη νέου άρθρου 331^Α στον Κ.Π.Δ., κατά το οποίο: «Κατά την κύρια διαδικασία γίνεται καθετί που μπορεί να βοηθήσει την εξακρίβωση της αλήθειας, εξετάζεται και βεβαιώνεται αυτεπαγγέλτως όχι μόνον η ενοχή, αλλά και η αθωότητα του κατηγορουμένου, καθώς και κάθε στοιχείο που αφορά την προσωπικότητά του και επηρεάζει την επιμέτρηση της ποινής». Αλλαγή που αφορά την αρχή της ηθικής απόδειξης προτείνεται με την αντικατάσταση της παραγράφου 1 του άρθρου 177 του Κ.Π.Δ, σύμφωνα με την οποία το περιεχόμενο της διάταξης θα προβλέπει ότι: «Οι δικαστές δεν είναι υποχρεωμένοι να ακολουθούν νομικούς κανόνες αποδείξεων, πρέπει όμως να αποφασίζουν κατά την πεποίθησή τους, ακολουθώντας τη φωνή της συνείδησής τους και οδηγούμενοι από την απροσωπόληπτη κρίση που προκύπτει από τις συζητήσεις και που αφορά την αλήθεια των πραγματικών γεγονότων, την αξιοπιστία των μαρτύρων και την αξία των άλλων αποδείξεων. Εξετάζεται αυτεπαγγέλτως κάθε αποδεικτικό μέσο που θεμελιώνει όχι μόνον την ενοχή, αλλά και την αθωότητα του κατηγορουμένου, καθώς και την προσωπικότητά του ή άλλα στοιχεία που επηρεάζουν την επιμέτρηση της ποινής. Ο κατηγορούμενος δεν είναι υποχρεωμένος να προσκομίσει αποδεικτικά μέσα για τα πραγματικά περιστατικά που επικαλείται υπέρ του. Οι δικαστές είναι υποχρεωμένοι να ερευνούν με επιμέλεια κάθε στοιχείο ή αποδεικτικό μέσο που επικαλέσθηκε υπέρ αυτού ο κατηγορούμενος, αν αυτό είναι χρήσιμο για να εξακριβωθεί η αλήθεια».
4. Τέλος, με διάταξη του άρθρου 155 παράγραφος 1 θα προστίθεται εδάφιο σύμφωνα με το οποίο: «Η πραγματική αναζήτηση της κατοικίας ή διαμονής του κατηγορουμένου, εφόσον δεν έχει δηλωθεί κατά το άρθρο 273, γίνεται με κάθε πρόσφορο μέσο, τουλάχιστον με βάση τη διεύθυνση που έχει δηλώσει στην τελευταία φορολογική του δήλωση και τα σχετικά στοιχεία που είναι καταχωρημένα στα πληροφοριακά συστήματα του υπουργείου Οικονομικών (TaxisNet)». Πρόκειται ουσιαστικά για πρόσθετη εγγύηση ώστε να εξασφαλισθεί η παράσταση του κατηγορουμένου στην ποινική δίκη.

Για περισσότερες πληροφορίες και ραντεβού καλέστε στο δικηγορικό γραφείο και μιλήστε με εξειδικευμένο δικηγόρο στα τηλ: 210 8811903, 210 8251894, 6932455478